dinsdag 26 maart 2019

Boekjeswijsheid

Boeken over rouwverwerking, je word er bijna letterlijk mee doodgegooid. Moet je voor de grap eens "boek over rouw" googlen. Talloze suggesties komen naar voren. Je kunt zelfs gespecificeerd kiezen uit  rouw na verlies van je partner, vader, moeder, kind, broer of zus... duizenden boeken die voor het merendeel zijn geschreven door psychologen. Mensen die ervoor gestudeerd hebben en denken enige vorm van logica te hebben gevonden in het rouwproces. Er wordt gedacht dat iedereen op de een of andere manier door vijf fases heen gaat. Te weten: ontkenning, boosheid, het gevecht aangaan, depressie en aanvaarding.

Vijf redelijk logische fases na een verlies, maar ik herken mezelf er totáál niet in. Ongetwijfeld komt dat door het feit dat er een ziekbed aan het overlijden vooraf is gegaan.
Johan was ziek, doodziek. Zijn overlijden kwam dan wel onverwacht snel, maar ik heb nooit in een ontkenningsfase gezeten. Het was meer een onvermijdelijk gevolg van jarenlang knokken. Er viel gewoon niks te ontkennen. Hij vocht, vocht nog harder en verloor. Niks meer en niks minder.

Boos ben ik ook niet geweest. Op wie zou ik dan boos moeten zijn? Iedereen heeft zijn uiterste best gedaan. Dit was geen geval waarbij je een schuldvraag bij iemand neer kunt leggen. Stomme pech, het maakte me niet boos maar wel heel verdrietig. Het gevecht aangaan is wel enigszins herkenbaar voor me. We vochten al zo lang. Eerst tegen de dood, daarna voor het leven. Het leven met een gemis.  Hoewel ik dat niet eens vechten vind. Het was meer een zoektocht. Op zoek naar een nieuwe balans binnen het gezin, maar ook naar een aanvaardbare weg in je leven. En ook al denk ik dat ik op de goede weg ben, de toekomst moet nog leren of dit ook geen dood spoor is.

Misschien komt het omdat ik de eerste fases niet echt ben doorgegaan, maar ik ben nooit depressief geraakt. Gelukkig maar, want dan wordt rouwen helemaal een flinke kluif. Het omdenken, blijven zien wat er nog wél is in plaats van alleen te kijken naar wat je mist, is daar denk wel belangrijk in geweest. Dealen met de ellende op het moment dat het gebeurt, ook. Je kunt kalmeringspillen slikken tot je een ons weegt, maar je verdriet moet er ooit toch een keer uit. Dan maar dwars door de pijn heen. Daardoor weet ik alles nog steeds redelijk goed en heb ik niet het gevoel dat ik een jaar "kwijt" ben.

Of het de juiste weg is weet ik ook niet, maar het heeft mij juist sterker gemaakt. Verdriet toelaten op het moment van tegenslag. Met als mooie tegenhanger dat je dan dus óók  geniet als het moment dat wél  toelaat. Yin en Yang. Gevoel is een weegschaal die in balans moet blijven. Dan de laatste fase, die van aanvaarding. Volgens mij is dat een hele belangrijke. Eentje waar je eigenlijk als eerste doorheen zou moeten gaan.

“Accept what is, let go of what was, and have faith in what will be.” Stel jezelf zo snel mogelijk de vraag: kan ik iets aan de situatie veranderen? ( Nee!)Wie help ik ermee als ik niet uit deze put kom
( Niemand!), komt hij terug als ik nooit meer iets leuks doe of lach?( Nee!) Door behalve verdrietig te zijn ook nog eens iets leuks te doen, hou je de weegschaal in balans. En natuurlijk is dat niet makkelijk, soms is het verdriet overweldigend en de balans in één klap door naar de verkeerde kant. Maar het is wat het is... ook al wil je het niet.
Door dat te accepteren maak je het leven draaglijk, voor anderen maar vooral voor jezelf.

Of het altijd zo makkelijk is betwijfel ik. Zo zijn er talloze scenario's waarbij ik me boosheid en woede volledig kan voorstellen. Hetzelfde geldt voor de dagelijkse strijd. Herkenning, tips en bevestiging uit de boekjes kunnen een leidraad zijn om je kracht weer te vinden. Aanvaarding is uiteindelijk wel bij iedereen het ultieme doel. Het verlies verweven met je dagelijkse leven. Niet omdat je dat nou zo graag wil, maar omdat je wéét dat je wel door zult moéten.
En laat je daar heb je nou net geen boekje voor nodig hebben...